4 juli 2025 – 223: Edeseweg – Bello

De bovenste foto is genomen op 28 september 1968 op de Edeseweg. Op die dag reed voor de laatste keer de trein Bello door ons dorp. Nu kun je het bijna niet indenken, maar tot die tijd reed er vrijwel elke werkdag een treintje dwars door ons dorp. Daar kwam op die dag een einde aan en dit gebeuren haalde het landelijke nieuws. Hier op de foto zien we een camerawagen van de toenmalige N.T.S. (nu de NOS) die opnames maakte en op de televisie uitzond.

In het huis links woonde toen de huisarts Kan, daarnaast de groenteboer Marchal. Het huis daarnaast, daar is nu het cafetaria De Molenhoek.

Helemaal de laatste rit van Bello was het niet, twee jaar later reed het treintje ook nog een poosje door ons dorp en voerde toen zijn eigen rails af.

Foto boven: 1968

Vrij ongemerkt vond er onlangs nog een verandering plaats in Bennekom, de DVO hal is vorig jaar een stukje langer geworden. Bouwbedrijf Van Grootheest uit Ede, waarvan de wortels in Bennekom liggen, wist in korte tijd de sporthal met ongeveer 23 meter te verlengen, zodat de hal nu ruim 100 meter lang is. Het is aan de buitenzijde in dezelfde stijl uitgevoerd zodat de verlenging nauwelijks opvalt. Als je oplet dan kun je aan de kant van de Kierkamperweg zien dat van het nieuwe gedeelte de dakgoot een iets andere kleur heeft.

Foto boven: 2023
Beide foto’s : Jan van Eck

27 juni 2025 – 222: Dorpsstraat

Jarenlang bepaalde het garagebedrijf van Van de Weerd het straatbeeld in de Dorpsstraat. Een garagebedrijf voor reparatie aan auto’s, verkoop en verhuur van auto’s, een autobusonderneming, een taxibedrijf en een benzinepomp, allemaal op de plek waar nu Ter Stal zit.

Hier zien we maar liefst zeven taxi’s van Van de Weerd voor het bedrijfspand staan, toch geen geringe onderneming. 
De foto is voor de oorlog genomen, het pand, en het pand links ervan zijn in de 2^e wereldoorlog vanuit de Betuwe platgeschoten door de geallieerden. Het garagebedrijf werd gebruikt door de Duitse bezetter, vandaar dat het plat moest. Na de oorlog is het allemaal weer opgebouwd, de garage ongeveer in dezelfde stijl, maar de winkel links ervan werd helemaal anders. In de winkel links ervan kwam damesmodezaak Dokter, dat werd later de winkel van Woudstra en onlangs is het afgebroken en nu komt er iets heel nieuws.

Foto boven: circa 1933

Aan de bebouwing van dit deel van Bennekom is in de afgelopen halve eeuw niet veel veranderd. Er kwamen overal andere ondernemers in de bestaande panden en er kwam een nieuwe boom aan de Dorpsstraat, maar de panden bleven aan de buitenkant grotendeels hetzelfde.

Het enige pand op de foto waar wat aan veranderde is het pand recht vooruit, aan de Dorpsstraat. Daar zat toen de groenteboer Van Silfhout. Nu zit daar Silhouet en kun je daar nu een klein hoekje onder het pand doorlopen. Er veranderde wel meer, maar daar staat nu een boom voor.

Foto boven: circa 1960

De Algemeer is aan de dorpskant een beetje een vreemde weg, er zit een rare kronkel in. Als je de plattegrond van ons dorp raadpleegt dan zou je eerder verwachten dat het meest westelijke deel van deze weg de Alexanderweg zou zijn. Waarom dit niet zo is, is me niet duidelijk.

Maar goed, de fotograaf stond hier op de Alexanderweg en je kijkt zo linksaf de Algemeer in. Links is nog een stukje weiland, daar kwam kort na het maken van deze ansichtkaart, rond 1951, een dubbel huis, waar je op de nieuwe foto nog net een puntje van ziet. De bomen langs de weg zijn blijkbaar een keer gerooid en vervangen door jongere bomen, die zijn nu nog niet zo heel erg oud.  En driekwart eeuw geleden verkreeg men de elektriciteit nog door bovengrondse leidingen.

Foto boven: circa 1950

Links zie je nog net een stukje van Novita, die toen nog voornamelijk huishoudelijke artikelen en speelgoed verkocht. In dat pand zit nu de Gall & Gall. Rechts ernaast was het Bennekomse ziekenhuis Bethanië, dat ten tijde van deze foto de Nutsspaarbank was. Helemaal rechts, achter de bomen verscholen, was de bakkerij van Otten.

De bank en bakkerij werden rond 1985 gesloopt om plaats te maken voor een doorgang naar wat nu het Marktplein heet. Daarnaast kwam een nieuw bankgebouw, aanvankelijk de Bondsspaarbank, maar dat nu uitgebaat wordt door boekhandel Novita, erboven zijn appartementen gekomen.

Foto boven: circa 1960

13 juni 2025 – 218: Edeseweg 59

Strak langs de Edeseweg, bij nummer 59, stonden en staan twee oude leilindenbomen. En bijna net zo strak als ze op de Edeseweg stonden, stonden ze al die tijd naast een woonhuis. Je kon er maar net tussendoor lopen.

Een leilinde stond vroeger veel bij huizen, ze hielden in de zomer de zon tegen. Dat men hiervoor een linde koos heeft ook te maken met het wortelstelsel, een linde wortelt de diepte in. Er zijn ook bomen die wijd uit wortelen en drukken de grond rondom de boom flink naar boven. Die boomwortels zijn soms zo sterk, die kunnen een huis beschadigen. Daar heb je bij een lindeboom geen last van.

Het oude huis is afgebroken omstreeks 1993. Er lag ook een tuintje naast zodat er plaats vrij kwam voor een dubbel woonhuis.

Foto boven: circa 1992

10 juni 2025 – 217: Bovenweg

Op de Bovenweg begon Komdeur rond 1967 een garagebedrijf met een benzinestation van het merk  Mobil. Het garagebedrijf is al een paar keer in andere handen overgegaan en de benzineverkoop is er al een flink aantal jaren niet meer.

Veel garages en benzinestations verdwenen langzaam uit ons dorp. Er zijn in de loop der jaren veel meer mensen in Bennekom komen wonen en er zijn meer auto’s in ons dorp en ondanks dat is het aantal benzinestations drastisch verminderd. Voor benzine kun je in Bennekom nog maar op twee plaatsen terecht, waarvan de ene binnen, en de andere buiten de bebouwde kom is. Voor reparaties aan de auto is het niet veel beter gesteld. Dit hier is het enige algemene garagebedrijf binnen de bebouwde kom. Buiten de bebouwde kom is het iets beter gesteld, daar ken ik nu nog maar twee bedrijven waar je met een gewone auto naar toe kunt voor reparaties en onderhoud. Voorts zijn er nog een stuk of zes garagebedrijven in Bennekom, maar die richten zich op zeer specifieke auto’s of klanten.

Foto boven: circa 1987

Aan de Bovenweg stond dit fraaie woonhuis van de familie Zomer, met de naam Dennenoord.

Het pand is in 1971 gesloopt om zo plaats te maken voor een zorginstelling van de Stichting Philadelphia. Het pand bleef de naam Dennenoord houden en  werd in september 1972 feestelijk geopend door prinses Margriet. De stichting gaf hier zorg aan kinderen met een handicap, zoals dat toen genoemd werd. In 2000 werd het pand alweer gesloopt en maakte plaats voor twee aparte appartementencomplexen.

Foto boven: circa 1950

3 juni 2025 – 215: Brinkstraat / Lindelaan 3

Allemaal nog niet zo heel lang geleden, het pand op de hoek Brinkstraat en de Lindelaan.

Er hebben nogal wat winkels ingezeten, de laatste was Eygenraam met een mannenmodewinkel. Daarna heeft het een tijdje leeggestaan en toen ineens werd het in korte tijd gesloopt om plaats te maken voor iets heel nieuws. Beneden is nu de praktijkruimte van tandarts Spreij en Van der Goes, erboven zijn nu vier appartementen. Het pand is qua oppervlakte gelijk gebleven alleen kwam er een hele verdieping, voor de appartementen, bovenop.

Zo hebben we in Bennekom nu een pand dat een beetje vreemde adressering heeft, de praktijk van de tandartsen is aan de Lindelaan, de appartementen zijn aan de Brinkstraat.

Foto boven: 2021
Foto’s en tekst: Jan van Eck

30 mei 2025 – 214: Groenestraat

Bennekom had in het begin van de vorige eeuw vele pensions voor de vele toeristen die hier graag in de zomer een poosje vertoefden. Een van deze pensions was Hofrust aan de Groenestraat. Ook was Hofrust een boerderij, zodat in de maanden dat er geen toeristen kwamen ook een boterham verdiend kon worden. De boerderij alias pension is gesloopt en op die plek kwam rond 1968 de broodfabriek Vebaco en Van Herpen, groothandel in bakkerijgrondstoffen. De bakkerij en groothandel verdwenen rond 1995 van de aardbodem om zo plaats te maken voor een appartementencomplex “De Aleidahof”. Op de dam (inrit) naar de boerderij kwamen rond 1984 deze huizen.

Foto boven: circa 1910

27 mei 2025 – 213: Dijkgraaf 3.

In De Kraats zijn momenteel grote veranderingen aan de gang. In de 60er jaren van de vorige eeuw werden de boeren door de overheid gestimuleerd om te intensiveren (plan Mansholt). Dat is in de afgelopen halve eeuw ook veel gedaan in De Kraats.

Vele boeren bouwden stallen voor vee, in De Kraats meestal voor pluimvee (kippen) en varkens. De gevolgen van dit beleid ondervinden we nu. Door de landelijke stikstofproblematiek hebben enkele agrariërs zich laten uitkopen. Zij krijgen hiervoor een financiële vergoeding en moeten hun stallen slopen. Het duidelijkste is dit nu zichtbaar op Dijkgraaf 3. Een jaar geleden werden er nog een paar duizend varkens gehouden op dit bedrijf.  Nu zijn alle stallen gesloopt en mogen er een paar woonhuizen gebouwd worden.

Dit is niet het enige boerenbedrijf dat zo stopt in De Kraats. Er is er nu nog een bedrijf aan het slopen en er volgen er in de komende tijd nog meer.

Foto boven: 2024.
Foto’s en tekst: Jan van Eck

23 mei 2025 – 212: A12- Dr. W. Dreeslaan

Als er in de afgelopen jaren iets ingrijpend veranderd is, dan is het wel op deze locatie. Op de bovenste foto is rechts de Maandereng nog volop in aanbouw. Naast de oksel van de oprit naar Utrecht was de crossbaan van de Edese Motorclub, daar is nu de bioscoop.

Linksboven is het begin van de wijk De Rietkampen. Het benzinestation aan de Dreeslaan is er nog steeds  maar het ziekenhuis moest nog helemaal gebouwd worden. In 1997 begon men hier met de bouw van het ziekenhuis De Gelderse Vallei, toen dat klaar was kon ons eigen Streekziekenhuis sluiten en werd het afgebroken.

Rond 2001 begon men met het nieuwe viaduct over de A12, De Poortwachter, dat was een begin van de oplossing van het dagelijkse fileprobleem op de Dreeslaan. In die periode werd ook de nieuwe bioscoop gebouwd, een van de mooiste van Nederland. Rond 2008 werden er op  de snelweg A12 extra rijstroken aangelegd. In 2021 waren de op- en afritten van de A12 aan de zuidkant omgelegd, in die periode kreeg Bennekom ook een nieuw viaduct er bij, De Hul. En als laatste, in 2024 kwam de parklaanroute hier gereed en kreeg de nieuwe weg de naam Hoekelumselaan.

Er is meer Bennekom op de foto dan u waarschijnlijk zult denken! De bioscoop, de op-, en afrit naar de A12,  het viaduct “De Poortwachter”  en de snelweg ten westen van dit viaduct behoren allemaal kadastraal bij Bennekom. De snelweg A12 ten oosten van het viaduct en alles ten noorden van de A12 behoort tot kadastraal bij Ede

Foto boven circa 1987

20 mei 2025 – 211: Kunstwerk “met de grote vogels”

Op de Mavo Vossenvelde aan de Robert Kochlaan was een fraai kunstwerk op de zijgevel aangebracht. Deze Mavo is in 2016 gesloopt om plaats te maken voor een appartementengebouw.

Het kunstwerk is toen met militaire precisie van de gevel gehaald en netjes opgeslagen.

Ongeveer een jaar later is het kunstwerk uit de kast gehaald en op de achtergevel van De Brink aan de Krulweg gemonteerd. Het paste bijna precies. Alleen de vogel helemaal links op de bovenste foto heeft een plaatsje om de hoek gekregen.

U mag er van vinden wat u wilt, maar ik vind dat het kunstwerk op De Brink een fraaie plaats voor de toekomst heeft gekregen.

Foto boven circa 1965

16 mei 2025 – 210: Bavergoed

Aan de Kraatsweg staat een heel oude boerderij met de naam Bavergoed. Het voorhuis van de boerderij stamt uit 1632 en is een van de oudste boerderijen van Bennekom. Zoals gewoonlijk bouwde men de achterkant van de boerderij naar de weg toe. Begrijpelijk, zo kon men gemakkelijker met een wagen met hooi bij de boerderij komen. Het woongedeelte, het voorhuis, is bij oude boerderijen van de weg af dus, aan de achterkant. Snapt u het nog?

Wat hier in deze streek ook gebruikelijk was is dat de achterkant in hout opgetrokken was. Was er geld verdiend, dan kon men de boerderij eenvoudig langer maken en kon de gehele achtergevel opnieuw gebruikt worden. Hergebruik is echt niet van deze tijd, dat deed men eeuwen geleden ook.

Er zijn foto’s bekend van meerdere boerderijen in de Kraats met een houten achterkant, maar er is er nu nog maar een terug te vinden, de andere hebben inmiddels allemaal een stenen achtergevel.

Foto boven circa 1930

13 mei 2025 – 209: Kraatsweg

Dit huis is hagelnieuw en staat er op de nieuwe foto nog net zo, maar het is nu wel helemaal verscholen achter struiken. De oude houten schuur achter het huis is gesloopt, daar staat nu een nieuw woonhuis.
Rechts is de Veensteeg, die heeft hier het kortste fietspad van Bennekom, nog geen 20 meter lang! De “stroom” kwam hier nog via bovengrondse leidingen, dat zou nog meer dan 30 jaar zo blijven.
Waarom er een grote letter “P” op de elektriciteitspaal staat is me nooit duidelijk geworden.

Foto boven circa 1960

9 mei 2025 – 208: Laarweg

Deze foto staat gedocumenteerd als zijnde gemaakt in het jaar 1955. Verder weten we niet veel meer van deze prent dan de locatie.

We zien een helikopter die geland is op een kaal stuk grond bij de Laarweg. Nu is daar een groenstrook met een kinderspeelplaatsje.  Op de nieuwe foto kun je links nog net de Ichthuskerk zien. Of minister Drees echt in deze helikopter zat, en waarom hij naar ons mooie Bennekom kwam is niet bekend. Kwam hij om de bewoners van deze nieuwe woningen, die van Plicht Getrouw waren, de sleutel te overhandigen?

Is er iemand die er meer van weet? We horen het graag.

Foto boven circa 1955

6 mei 2025 – 207: Rotonde Zandlaan

Hier ziet u van bovenaf de rotonde Edeseweg (links), Horalaan (beneden), Bennekomseweg (rechts) en de Zandlaan (boven). In de volksmond wordt dit de rotonde bij de Zandlaan genoemd.

Tot omstreeks 1998 was hier een kruispunt met een VRI, een Verkeers Regel Installatie, oftewel een kruispunt met verkeerslichten. In 2022 was een aanpassing nodig in verband met de Parklaanroute en de doorfietsroute, het Pico-Bello pad. Het werd daarmee onbedoeld misschien wel een van de beruchtste rotondes van Nederland. Door de onoverzichtelijke situatie, in combinatie met grote drukte vonden er in het begin vele aanrijdingen plaats. Gelukkig viel het allemaal nog wel mee met de schade, maar desondanks is menig fietser afgevoerd naar het ziekenhuis.

Waarom dit plaatje bij Bennekom? Dit omdat ongeveer een kwart van de rotonde kadastraal in Bennekom ligt. De Edeseweg, de weg hier links op de foto is helemaal Bennekom, en loopt door tot ongeveer de verhoging in het midden van de rotonde. De rest is Ede. De Horalaan wordt een kleine 600 meter verder weer Bennekom.

Foto boven circa 2022, beide foto’s van Jan van Eck

2 mei 2025 – 206: Brinkerpad

Het Brinkerpad is een weggetje waar je vrijwel alleen komt als je er wezen moet. Het is een smal weggetje met een onoverzichtelijke bocht waarbij je als automobilist je ogen goed de kost moet geven, zeer zeker als je nog een auto tegenkomt. Het is ook geen olifantenpaadje, je bent geen meter korter, laat staan sneller, als je deze weg neemt. Toch veranderde er veel aan dit weggetje, dat als een van de laatste wegen van de bebouwde kom van Bennekom geasfalteerd is. Er kwamen hier in de afgelopen halve eeuw flink wat huizen bij. De laatste inbreiding is hier. Een van de laatste tuintjes dat nog aan de openbare weg gelegen was, werd vorig jaar opgeofferd aan woningbouw.

Foto boven circa 2019, beide foto’s van Jan van Eck

29 april 2025 – 205: Veenderweg

Op de Veenderweg stond deze houten schuur. Die schuur was de opslag van de woninginrichting Van Silfhout die de winkel had op de hoek met de Edeseweg. Rond 1980 ging de zaak over in Uenk, waar toen ook deze schuur van was. In 1993 werd deze schuur afgebroken en werd de winkel aan de achterkant uitgebreid met een showroom. In 2002 werd het allemaal gesloopt om plaats te maken voor de winkel van het Kruidvat, met erboven appartementen.

Foto boven circa 1985

25 april 2025 – 204: Berinchem 

Hier kijkt u over de weilanden die behoorden bij de boerderij “De Gasthuisbouwing” van Van de Kamp.

U ziet op de achtergrond de huizen op de Haldereng, met er tussenin de zijwegen de Jansstraat en de Catharijnestraat. Op deze plek werd in 1970 een bejaardencentrum gebouwd dat de naam Berinchem kreeg. Het was toen heel revolutionair, een bejaardencentrum. En.. bejaarden, die wonen er al jaren niet meer.
Om de nieuwe situatie ook op de prent te krijgen moest ik een stukje de lucht in.

Foto boven circa 1969

22 april 2025 – 203: Ichthuskerk

Hier ziet u een begin voor de nieuwbouw van de Ichthuskerk, die officieel aan de Korenlaan staat. De positie van de nog te bouwen muren staat met houten paaltjes aangegeven. De Hervormde kerk gebruikte de Oude Kerk, midden in ons dorp, en die kerk werd te klein om alle kerkgangers onder te brengen. In het begin van de 60^er jaren van de vorige eeuw werd er daarom een nieuw kerkgebouw gebouwd, de Ichthuskerk, en was er weer volop ruimte om alle kerkgangers een plaats te geven.

Nu is de situatie heel anders. Het kerkbezoek loopt in geheel Nederland, en ook in Bennekom, terug. Dit kerkgebouw is eigenlijk overbodig. Momenteel staat de kerk te koop. De huizen met de rode daken staan aan de Korenlaan en staan er nu nog net zo, evenzo het witte huis uiterst links, dat staat aan de Platanenlaan.

Foto boven circa 1961

18 april 2025 – 202: Soetendaalseweg

Tot voor kort stond op de Soetendaalseweg dit karakteristieke boerderijtje van Gert van Roekel.

Nadat Gert was overleden is de grond met het boerderijtje verkocht. Het pand, dat bouwkundig in een erbarmelijke staat verkeerde, is vorig jaar afgebroken. Op de vrijkomende grond zijn nu drie levensloopbestendige woningen gebouwd.

De bomen hebben het allemaal van dichtbij meegemaakt.

Foto boven circa 2024
Foto’s en tekst: Jan van Eck

15 april 2025 – 201: Gasthuisbouwing

We zien hier het kruispunt van de Gasthuisbouwing (kijkrichting naar het westen) met links en rechts de Van Hoffenlaan. De huizen staan er zo te zien nog niet zo heel erg lang. Het groen is niet erg zichtbaar aanwezig en schuttingen kende men nog niet. Toen kon je ook nog aan de buitenkant zien of er in het woonhuis een T.V. toestel was. Als je goed kijkt dan zie je dat de T.V. nog niet in elke woning aanwezig was.

Foto boven circa 1968